درخواست مشاوره رایگان
هرآنچه باید درمورد آرتریت روماتوئید و درمان آن بدانید
آرتریت روماتوئید چیست؟
آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خودایمنی است که باعث درد و آسیب در مفاصل بدن می‌شود.
آسیب مفصلی ایجاد شده توسط آرتریت روماتوئید معمولا هردو سمت بدن را درگیر می‌کند.
بنابراین اگر مفصلی از یکی از دست‌ها یا پاهایتان درگیر عارضه شده است، امکان درگیری همان مفصل در سمت مقابل نیز وجود دارد. این ویژگی، یکی از روش‌های تشخیص دادن آرتریت روماتوئید از دیگر انواع آرتروز است.
علائم آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید بیماری مزمنی است که با درد و التهاب مفاصل شناخته می‌شود. این علائم طی دوره‌های تشدید بیماری بروز می‌کنند. در بازه‌های بین این دوره‌ها، علائم به طور کامل از بین می‌روند.
علائم آرتریت روماتوئید که در مفاصل بروز پیدا می‌کنند شامل موارد زیر هستند:
- درد مفصل
- ورم مفصل
- سفتی مفصل
- از بین رفتن عملکرد و بدشکلی مفصل
علائم این عارضه ممکن است خفیف تا شدید باشند. نباید این علائم را نادیده گرفت. هرچه زودتر بیماری شناخته شود، مدیریت آن بهتر خواهد بود.
تشخیص آرتریت روماتوئید
تشخیص آرتریت روماتوئید زمان می‌برد و ممکن است به چندین تست آزمایشگاهی جهت تایید یافته‌هایی معاینه‌ی فیزیکی نیاز داشته باشد.
ابتدا در مورد علائم و تاریخچه‌ی پزشکی از شما سوال می‌شود. معاینه‌ی فیزیکی روی مفاصلتان صورت می‌گیرد. این معاینات ممکن است به شکل زیر باشند:
- جستجو برای تورم و قرمزی
- معاینه‌ی عملکرد مفصل و دامنه‌ی حرکتی آن
- لمس مفاصل درگیر جهت تایید وجود هرگونه گرمی یا حساسیت به لمس
- تست رفلکس‌ها و قدرت عضلانی
اگر پزشک به وجود آرتریت روماتوئید شک کند شما را به یک متخصص روماتولوژی ارجاع می‌دهد.
این بیماری با یک تست خاص قابل تشخیص نیست و ممکن است از چندین تست برای تشخیص عارضه استفاده شود.
درمان آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید درمان قطعی ندارد ولی برخی درمان‌ها می‌توانند به مدیریت آن کمک کنند.
درمان‌های آرتریت روماتوئید به مدیریت درد و کنترل پاسخ‌های التهابی کمک می‌کنند. کاهش التهاب به پیشگیری از آسیب بیشتر مفاصل و ارگان‌ها کمک می‌کند.
درمان‌های این عارضه معمولا به قرار زیر است:
- دارو
- درمان‌های خانگی
- تغییرات رژیم ِغذایی
- انواع خاصی از تمرینات ورزشی
پزشک شما بر اساس نیازهایتان درمورد بهترین برنامه‌ی درمانی تصمیم‌گیری خواهد کرد.
درمان های خانگی آرتریت روماتوئید
درمان‌های خانگی خاص و تغییرات سبک زندگی می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید کمک کنند. این درمان‌ها شامل تمرین، استراحت و وسایل کمکی هستند.
تمرین
تمریناتی با شدت پایین می‌تواند به بهبود دامنه‌ی حرکتی مفاصل و افزایش میزان تحرک آن‌ها کمک کند. این تمرینات همچنین به تقویت عضلات کمک کرده و فشار روی مفاصل را کاهش می‌دهند.
استراحت کافی
طی دوره‌های عود بیماری به استراحت بیشتری نیاز خواهید داشت. خواب کافی به کاهش التهاب و درد و خستگی کمک خواهد کرد.
کمپرس سرد یا گرم
کمپرس سرد می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. سرما همچنین روی اسپاسم عضلانی موثر است.
کمپرس سرد را می‌توان با کمپرس یا دوش گرم جایگزین کرد. گرما به کاهش خشکی کمک می‌کند.
استفاده از وسایل کمکی
ارتوزهای خاصی می‌توانند به نگه داشتن مفاصل در وضعیت استراحت کمک کنند. این کار برای کاهش التهاب بسیار مفید است.
با استفاده از عصا می‌توان تحرک را حتی در دوره‌های عود بیماری حفظ کرد.
رژیم غذایی آرتریت روماتوئید
پزشک یا متخصص تغدیه ممکن است رژیم غذایی ضدالتهاب را برای کاهش علائم شما تجویز کند. این رژیم شامل غذاهایی با مقادیر بالایی از اسیدهای چرب امگا-۳ است.
غذاهای زیر حاوی مقادیر زیادی از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند:
- ماهی‌های چربی‌دار مانند سالمون، تون، شاه‌ماهی و ماهی خال‌مخالی
- چیا سید
- تخم کتان
- گردو
آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌های A، C، E و سلنیوم نیز می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.
مواد زیر غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند:
- میوه‌های توتی مانند بلوبری، زغال‌اخته، گوجی‌بری و توت‌فرنگی
- شکلات تلخ
- اسفناج
- لوبیا قرمز
- کنگر فرنگی
مصرف فیبر زیاد نیز اهمیت دارد. بر اساس برخی تحقیقات، فیبر می‌تواند به کاهش پاسخ‌های التهابی کمک کند. پس تا می‌توانید، حبوبات، سبزیجات و میوه‌های تازه مصرف کنید.
غذاهای حاوی فلاوونویدها نیز می‌توانند به کنترل التهاب در بدن کمک کنند. این مواد شامل:
- فراورده‌های سویا مانند توفو و میسو
- انواع توت‌ها
- چای سبز
- بروکلی
- انگور
این که چه چیزهایی را نباید خورد نیز به اندازه‌ی چیزهایی که باید خورد اهمیت دارد. از خوردن غذاهای تحریک‌کننده پرهیز کنید. این غذاها شامل کربوهیدرات‌های فراوری شده و اسیدهای چرب ترانس هستند.
انواع آرتریت روماتوئید
چندین نوع مختلف از آرتریت روماتوئید وجود دارد. این که بدانید به کدام نوع آن مبتلا شده‌اید در انتخاب بهترین برنامه‌ی درمانی کمک کننده خواهد بود.
- آرتریت روماتوئید سرم‌مثبت: اگر به این نوع دچار باشید، تست خونی فاکتور روماتوئید شما مثبت می‌شود. این بدان معنی است که شما در بدنتان آنتی‌بادی‌هایی دارید که باعث حمله‌ی سیستم ایمنی به مفاصل می‌شوند.
- آرتریت روماتوئید سرم‌منفی: در این نوع، تست فاکتور روماتوئید شما منفی است اما همچنان علائم آرتریت روماتوئید را دارید. ممکن است به تدریج آنتی‌بادی‌ها در خون شما ایجاد شده و تست فاکتور روماتوئیدتان مثبت شود.
- آرتریت روماتوئید ناشناخته‌ی نوجوانان: این نوع آرتریت روماتوئید نوجوانان ۱۷ سال به پایین را درگیر می‌کند. علائم آن مشابه دیگر انواع آرتریت روماتوئید است با این تفاوت که ممکن است رشد فرد را نیز مختل کند.
آرتریت روماتوئید سرم‌مثبت
آرتریت روماتوئید سرم‌مثبت، شایع‌ترین نوع آرتریت روماتوئید است. این نوع آرتریت روماتوئید ممکن است تاریخچه‌ی خانوادگی داشته باشد.
علائم آرتریت روماتوئید سرم‌مثبت معمولا شدیدتر از نوع سرم‌منفی آن است.
این علائم معمولا شامل موارد زیر هستند:
- خشکی صبحگاهی مفاصل که ۳۰ دقیقه یا بیشتر طول می‌کشد
- تورم و درد در چندین مفصل
- تورم و درد در مفاصل متقارن
- ندول‌های روماتوئیدی
- تب
- کوفتگی
- کاهش وزن
آرتریت روماتوئید فقط به مفاصل محدود نمی‌شود. برخی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید سرم‌مثبت ممکن است التهاب در چشم‌ها، غدد بزاقی، اعصاب، کلیه‌ها، ریه‌ها، قلب، پوست و عروق خونی را نیز تجربه کنند.
علت‌های آرتریت روماتوئید
علت دقیق آرتریت روماتوئید ناشناخته است. با این حال چندین فاکتور هستند که به نظر می‌رسد نقشی در افزایش ریسک ابتلا به این عارضه یا تحریک دوره‌های عود آن ایفا می‌کنند.
فاکتورهایی که خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهند:
- زن بودن
- تاریخچه‌ی خانوادگی آرتریت روماتوئید
فاکتورهایی که عود بیماری را تحریک می‌کنند:
- انواع خاصی از باکتری‌ها مانند باکتری‌هایی که باعث ایجاد بیماری‌های دندانی می‌شوند
- تاریخچه‌ی عفونت‌های ویروسی
- آسیب یا ضربه، مانند شکستگی استخوان، دررفتگی مفاصل یا آسیب رباطی
- سیگار کشیدن
- چاقی
آرتریت روماتوئید در دستان
آرتریت روماتوئید در دستان معمولا با یک احساس سوزش خفیف در انتهای روز آغاز می‌شود. به تدریج ممکن است احساس درد کنید و این درد لزوما در اثر استفاده از دست نباشد. بدون اقدامات درمانی معمولا درد شدیدتر خواهد شد.
شما همچنین ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- تورم
- قرمزی
- گرما
- خشکی
اگر غضروف مفاصل فرسوده شده باشد ممکن است بدشکلی‌هایی در دست ایجاد شود. همچنین در صورتی که غضروف کاملا تخریب شده باشد ممکن است درون مفاصل دستان یا دیگر مفاصل خود احساس خردشدگی کنید.
با پیشرفت بیمای، کیسه‌های پر از مایع یا کیست‌های سینوویال اطراف مچ دست، زانو، آرنج، مچ‌پا و مفاصل کوچک بدن شروع به تشکیل خواهند کرد. این کیست‌ها کاملا بی‌دردسر نیستند و در برخی موارد ممکن است باعث پارگی تاندون شوند.
ممکن است درون مفاصل درگیر، خارهای استخوانی تشکیل شود. این خارها به مرور زمان حرکت دادن دست را دشوار می‌کنند.
به کمک تمرین و درمان‌های دیگر، می‌توان التهاب دست را کاهش داده و روند پیشرفت بیماری را کند کرد.
نمای آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید در دست‌ها و پاها بیشتر قابل مشاهده است؛ مخصوصا اگر بیماری پیشرفت کرده و درمان مناسبی دریافت نکرده باشد.
تورم انگشتان و مچ دست، زانوها و انگشتان و مچ پا بسیار شایع است. آسیب به رباط‌ها و تورم در پاها ممکن است راه رفتن را برای فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید دشوار کند.
اگر آرتریت روماتوئید بدون درمان رها شود، بدشکلی‌های شدیدی در دست‌ها و پاها ایجاد می‌کند. شما همچنین باید مراقب وجود هرگونه زخم، بونیون یا پینه در پاهای خود باشید.
ندول‌ها یا گره‌های روماتوئیدی ممکن است در هرجای بدن، روی مفاصل ملتهب ایجاد شوند. اندازه‌ی این ندول‌ها ممکن است خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشد.
