درخواست مشاوره رایگان

راه رفتن روی انگشتان پا چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟
راه رفتن روی انگشتان (toe walking) نوعی راه رفتن است که در آن کودک روی بخش جلویی پاهای خود راه میرود، و پاشنههایش با زمین تماس پیدا نمیکنند. راه رفتن روی انگشتان پا در کودکانی که تازه راه رفتن را شروع کردهاند معمول است. با این حال، بعد از ۲ سالگی، اکثر کودکان این وضعیت را اصلاح کرده و با الگوی نرمال شروع به راه رفتن میکنند.
در موارد نادر، راه رفتن روی انگشتان پا پس از دو سالگی ممکن است علامت یک مشکل پزشکی زمینهای باشد. اما در بیشتر موارد، دلیل این وضعیت ناشناخته است. این نوع راه رفتن در کودکان بزرگتر ممکن است به دلیل یک عادت ساده یا به دلیل کوتاهی عضلات و تاندونهای ساق پا باشد.
درمان این وضعیت معمولا شامل گچگیریهای دورهای یا استفادهی دورهای از ارتوز برای کمک به کشش عضلات و تاندون های ساق است.
علت راه رفتن روی انگشتان پا
در اغلب کودکان راه رفتن روی انگشتان پا «ایدیوپاتیک» است؛ به این معنی که علت دقیق آن ناشناخته است. این کودکان وقتی توسط پزشک معاینه میشوند تستهای فیزیکی و عصبیشان پاسخ نرمال دارند.
علل پزشکی
در تعداد محدودی از این موارد، راه رفتن روی انگشتان به دلیل یک مشکل زمینهای مانند موارد زیر است:
- فلج مغزی
- دیستروفی عضلانی
- ناهنجاریهای طناب نخاعی
اگرچه راه رفتن روی انگشتان پا در کودکان مبتلا به اتیسم بیشتر از کودکان نرمال دیده میشود ولی تاکنون ارتباط مستقیمی بین این دو وضعیت کشف نشده است.
علائم راه رفتن روی پنچه پا
بیشتر کودکانی که روی انگشتان پایشان راه میروند اگر از آنها خواسته شود میتوانند روی کف پای خود نیز راه بروند. با این حال، بیشتر کودکانی که تا سنین بالاتر (معمولا بالای ۵ سال) به راه رفتن روی انگشتانشان ادامه میدهند، دیگر نمیتوانند حین راه رفتن پاشنههایشان را با زمین تماس دهند. این کودکان معمولا در پوشیدن کفش یا شرکت در فعالیتهای ورزشی مانند اسکیت و موارد مشابه با مشکل مواجهاند.
برخی از کودکانی که با این روش راه میروند هیچ گونه مشکلی ندارند اما همچنان والدینشان درمورد اثری که این الگوی راه رفتن ممکن است روی عملکردشان در سنین نوجوانی و جوانی داشته باشد ابراز نگرانی میکنند.
معاینهی پزشک
پزشک در ابتدا از شما سوالهایی میپرسد. مانند:
- آیا در حاملگی مشکلی داشتهاید یا کودک شما نارس به دنیا آمده است؟
- فرزند شما از چه سنی شروع به لبخند زدن، نشستن و ایستادن کرده است؟
- راه رفتن روی انگشتان پا از چه زمانی آغاز شد؟
- راه رفتن روی انگشتان فقط در یک سمت است یا در هر دو سمت وجود دارد؟
- آیا تاریخچهی خانوادگی این وضعیت را دارید؟
- چه درصدی از زمان صرف راه رفتن روی انگشتان میشود؟
- اگر از کودک شما خواسته شود میتواند روی کف پایش راه برود؟
- آیا کودک شما از درد پا، ضعف در اندام، یا پابهپای همسنین خود راه رفتن شکایتی دارد؟
معاینهی فیزیکی
معاینهی فیزیکی با مشاهدهی راه رفتن کودک آغاز میشود. سپس پزشک از کودک میخواهد راه رفتن معمول و بهترین حالت راه رفتن خود را نشان دهد.
طی معاینهی فیزیکی پزشک همچنین:
- پای کودک شما را از نظر وجود اختلالاتی مانند تفاوت بین پای چپ و راست بررسی میکند.
- احتمال وجود اختلاف طول اندام و سایز رانها و ساقها را در نظر میگیرد.
- انقباضات عضلات ساق را در وضعیتهای مختلف مشاهده میکند.
- دامنهی حرکتی مفاصل ران و زانوها را بررسی میکند.
- به دنبال مشکلات پوستی در اندام تحتانی و کمر میگردد.
درمان راه رفتن روی انگشتان پا
درمان این نوع راه رفتن به چندین فاکتور بستگی دارد. از جمله:
- سن کودک
- توانایی کودک برای راه رفتن بر روی تمام کف پا
درمان غیرجراحی
برای کودکان ۲ تا ۵ سال که توانایی راه رفتن روی کف پا را دارند، درمان اولیه معمولا غیرجراحی است.
درمان غیر جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تحت نظر قرار دادن: پزشک ممکن است فقط توصیه کند که پای کودک باید هر چند وقت یک بار معاینه شود. اگر راه رفتن روی انگشتان پا از سر عادت باشد امکان دارد خود به خود بهبود یابد.
- گچگیری سریالی: در این روش پزشک هر چند وقت یک بار پای فرد را در وضعیتی که بیشترین کشش به عضلات و تاندونهای پشت پا وارد شود گچ میگیرد تا به مرور راه رفتن روی انگشتان پا از بین رود. بازههای زمانی این روش معمولا هر چند هفته یکبار است.
- ارتوز: استفاده از یک ارتوز AFO میتواند به کشش و طویلسازی تاندونها کمک کند. AFO یک ارتوز پلاستیکی است که تا پشت ساق را در بر گرفته و مچ پا را در ۹۰ درجه نگه میدارد.

- بوتاکس درمانی: برای بعضی بیماران – معمولا آنهایی که به دلیل یک ناهنجاری عصبی تون عضلاتشان افزایش یافته است – تزریق بوتاکس به طور موقت تون عضلات ساق را کاهش میدهد. با این کار کشش عضلات راحتتر میشوند.
درمان جراحی
در کودکان بالای ۵ سال ممکن است عضلات ساق و تاندون آشیل به حدی کوتاه شوند که راه رفتن روی کف پا غیر ممکن باشد. در این موارد پزشک ممکن است طویل سازی تاندون آشیل با جراحی را توصیه کند. طویل کردن تاندونها دامنهی حرکتی را بهبود میبخشد و عملکرد پا و مچ پا را بهتر میکند.
پس از این جراحی، با استفاده از گچگیری یا ارتوز پا را در وضعیت اصلاح شده نگه میدارند.