درخواست مشاوره رایگان
وسایل کمکی بعد از سکته مغزی
سکته مغزی عارضه خطرناکی است که حتی در صورت زنده ماندن فرد نیز می‌تواند با ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی مغز منجر به بروز عوارض جسمانی برای بیمار شود. این‌که کدام بخش بدن تحت تاثیر تبعات ناشی از سکته مغزی قرار بگیرد، بستگی به این دارد که سکته در کدام قسمت مغز رخ داده باشد. در نهایت موضوعی که ثابت است نیاز فرد به کمک‌های توانبخشی به منظور بازگشت به روال عادی زندگی است.
توانبخشی به بیمار مبتلا به سکته مغزی کمک می‌کند تا بتواند قابلیت‌ها و مهارت‌های از دست رفته در اثر آسیب بخشی از مغز را مجددا بازیابی نماید. بنابراین فرد قادر خواهد بود تا حدی استقلال و کیفیت زندگی خود در زمان پیش از وقوع سکته مغزی را بازیابی کند. میزان موفقیت بیمار در این زمینه نیز به شرایط جسمانی و روان‌شناختی فرد، میزان تمرین و فعالیت او و هم‌چنین به کارایی و اثربخشی روش‌ها و وسایل کمکی بعد از سکته مغزی بستگی دارد.
وسایل توانبخشی سکته مغزی
یکی از وسایل کمکی بعد از سکته مغزی شامل روش تحریک مغناطیسی مکرر مغز از راه جمجمه است که به rTMS معروف است و کوتاه شده‌ی عبارت repetitive transcranial magnetic stimulation می‌باشد. این روش به منظور کمک به بازیابی مجدد توانایی راه رفتن در بیماران پس از سکته مغزی بسیار موثر است.
در روش rTMS فعالیت الکتریکی مغز تحت تاثیر یک میدان مغناطیسی پالسی قرار می‌گیرد. بنابراین میدان مغناطیسی قادر به تمرکز روی مناطق خاصی از مغز است و با نفوذ به پوست سر و جمجمه جریانی را در مناطق مورد نظر از مغز القا می‌کند. به طور کلی rTMS به دلیل توانایی تغییر پارامترها با امکان تمرکز بر مناطق خاصی از مغز دارای پتانسیل درمانی بالایی است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قوزبند طبی کلیک کنید.
در فرایند درمان با این روش، ابتدا بیمار روی صندلی مخصوص دستگاه توانبخشی که یکی از وسایل کمکی بعد از سکته مغزی است، می‌نشیند تا پزشک قطعه الکترومغناطیسی مورد نظر را روی سر او تنظیم نماید. سپس پالس‌هایی توسط دستگاه به مغز بیمار ارسال میشود که پس از حدود چهل دقیقه، موجب ایجاد جریان الکتریکی در سلول‌های عصبی شخص خواهد شد.
روش rTMS دارای درد یا عوارض جانبی نیست و تنها برخی بیماران ممکن است دچار احساس سبکی سر یا ناراحتی در پوست سر و یا اسپاسم موقت صورت شوند.
این روش مزایایی مانند عدم نیاز به بیهوشی، سرعت در درمان و پیشرفت‌های شناختی را در بر دارد. البته متاسفانه برای افراد دارای فلز غیر قابل جابجایی در ناحیه سر (به جز مواد پرکردن دندان و ارتودنسی) و هم‌چنین افراد دارای پیس‌میکر قلبی قابل اجرا نیست. بنابراین لازم است برای استفاده از این روش قبلا با پزشک خود مشورت نمایید.
دستگاهی برای راه رفتن سکته مغزی
یکی از وسایل کمکی بعد از سکته مغزی دستگاه کمک کننده برای راه رفتن است. این وسیله به بهبود حرکت و راه رفتن در افراد مبتلا به عوارض و ناتوانی حرکتی ناشی از سکته مغزی کمک می‌کند. دستگاه‌های جدید که هنوز به تولید انبوه هم نرسیده‌اند شامل دستگاه‌های پوشیدنی برای زانو هستند. این دستگاه‌های رباتیک شبیه لباس خارجی و همان‌گونه که ذکر شد از نوع پوشیدنی و بسیار سبک می‌باشند. البته اختلال در راه رفتن تنها آسیب ناشی از سکته مغزی در افراد نیست و به همین دلیل این بیماران علاوه بر دستگاه مخصوص کمک به راه رفتن، به دیگر روش‌ها و وسایل کمکی بعد از سکته مغزی هم نیاز دارند که در ادامه این موارد را با هم بررسی می‌کنیم.
انواع وسایل کمکی برای بیماران سکته مغزی
وسایل کمکی بعد از سکته مغزی شامل انواع متنوعی هستند که استفاده از هرکدام به رویکرد مورد اجرا در توانبخشی بستگی دارد. البته رویکرد و برنامه توانبخشی مناسب برای هر شخص نیز باید توسط پزشک و با توجه به بخشی از مغز یا توانایی که در اثر سکته مغزی از بین رفته تعیین شود. برخی از روش‌های موثر شامل فعالیت‌های حرکتی هستند که خود این فعالیت‌ها شامل تمرینات حرکتی برای افزایش قدرت و هماهنگی عضلات با هدف بهبود راه رفتن بیماران است. هم‌چنین در این روش‌ها فرد با کمک انواع وسایل کمکی بعد از سکته مغزی مانند واکر، عصا، ویلچر یا بریس مچ پا برای حرکت صحیح آموزش می‌بیند. برخی تمرینات نیز با هدف کاهش تنش عضلانی باید توسط فرد انجام شوند.
در کنار وسایل کمکی بعد از سکته مغزی، این بیماران به فعالیت‌های بدنی با کمک فناوری هم به منظور درمان حرکتی و عملکردی نیاز دارند. اولین روش در این بخش تحریک الکتریکی عملکردی است که در آن تحریک عضلات ضعیف شده به منظور فعالیت مجدد با استفاده از جریان برق انجام میشود. روش دوم فناوری رباتیک است که در آن دستگاه‌های رباتیک به عنوان وسایل کمکی بعد از سکته مغزی با انجام حرکات تکراری برای اندام‌های آسیب دیده به بازیابی قدرت و عملکرد این اندام‌ها کمک می‌کنند. سومین روش واقعیت مجازی است که طی آن از بازی‌های ویدئویی و روش‌های مشابه رایانه‌ای به منظور شبیه‌سازی محیط مورد نظر برای تمرین واکنش‌های سریع توسط بیمار استفاده میشود.
سایر رویکردها بدون استفاده از وسایل کمکی بعد از سکته مغزی و شامل فعالیت‌های شناختی و احساسی است. برای مثال درمان اختلالات شناختی مانند حافظه، حل مسئله، برقراری ارتباط و غیره با استفاده از کاردرمانی و گفتاردرمانی انجام میشود. هم‌چنین ممکن است رویکردهای روان‌شناختی، دارودرمانی، تحریک مغناطیسی مغز و حتی ماساژ، گیاه درمانی، طب سوزنی و اکسیژن درمانی به منظور بهبود بیمار اجرا و موثر واقع شود. به طور کلی ثابت شده که مهم‌ترین عامل در اثربخشی برنامه‌‌های توانبخشی انجام درست و منظم تمرینات توسط بیمار است. به علاوه برنامه توانبخشی مغز و اعصاب باید شامل رویکردها و تمریناتی باشد که به بیمار در بازیابی مهارت‌های از دست رفته ناشی از سکته مغزی شامل ضعف، ناهماهنگی، اختلال راه رفتن، از دست دادن حس بینایی یا مشکلات گفتاری و شناختی کمک کند.
در این مطلب با اختلالات و مشکلات ناشی از سکته مغزی شامل اختلالات حرکتی، گفتاری، شناختی و ارتباطی آشنا شدیم. هم‌چنین روش‌های درمان این اختلالات و در واقع بازیابی قابلیت‌های از دست رفته پس از ابتلا به عوارض ناشی از سکته مغزی را با هم بررسی کردیم که شامل رویکردهای تمرینی و حرکتی با استفاده از وسایل کمکی و انجام فعالیت‌های تجویز شده توسط پزشک می‌باشد. سوالات و نظرات خود را با کلینیک پیوند در میان بگذارید.
