درخواست مشاوره رایگان
شکستگی ترقوه
ترقوه (کلاویکل) یکی از استخوان‌های اصلی مفصل شانه است. شکستگی این استخوان یکی از رایج‌ترین انواع شکستگی‌هاست (۵ درصد از شکستگی‌های بزرگسالان را شامل می‌شود). بیشتر شکستگی‌های ترقوه زمانی رخ می‌دهند که زمین خوردن روی شانه یا کشش بیش از حد این مفصل باعث وارد شدن فشار بیش از حد به این استخوان شوند. شکستگی ترقوه معمولا خیلی دردناک است و باعث محدود شدن حرکت کل اندام می‌شود.
بیشتر این شکستگی‌ها با پوشیدن یک اسلینگ (آویز یا بند شانه) و بی‌حرکت کردن مفصل تا زمان ترمیم استخوان درمان می‌شوند. با این حال، در بعضی شکستگی‌ها، تکه‌های استخوان بیش از حد از جای خود فاصله می‌گیرند. برای درمان این شکستگی‌های پیچیده‌تر ممکن است به جراحی نیاز باشد.
آناتومی
استخوان ترقوه بین قفسه‌ی دنده‌ای (استرنوم) و تیغه‌ی شانه (اسکاپولا) قرار گرفته است. این استخوان بازو را به تنه متصل می‌کند.
استخوان ترقوه بالای اعصاب و عروق مهمی قرار دارد. با این حال، این ساختارهای حیاتی حین شکستگی‌های ترقوه به ندرت آسیب می‌بینند.
شرح شکستگی ترقوه
شکستگی‌های ترقوه نسبتا رایج بوده و در تمام سنین رخ می‌دهند. بیشتر این شکستگی‌ها از وسط تنه‌ی استخوان اتفاق می‌افتند. گاهی نیز شکستگی در محل اتصال استخوان به قفسه‌ی دنده‌ای یا تیغه‌ی شانه رخ می‌دهد.
شکستگی‌های ترقوه متنوع‌اند. استخوان ممکن است تنها یک ترک خفیف بردارد یا اینکه به چند تکه تبدیل شود. تکه‌های استخوان ممکن است در یک خط باشند یا اینکه از جای خود فاصله گرفته باشند.
علت شکستگی ترقوه
شکستگی‌های ترقوه اغلب به علت یک ضربه‌ی مستقیم به شانه ایجاد می‌شوند. این حادثه ممکن است طی زمین خوردن روی شانه یا تصادفات اتومبیل رخ دهد.
در نوزادان این نوع شکستگی ممکن است حین خروج از دهانه‌ی رحم اتفاق افتد.
علائم شکستگی ترقوه
شکستگی ترقوه ممکن است خیلی دردناک باشد و حرکت دادن اندام را دشوار کند. دیگر علائم و نشانه‌های شکستگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تاب برداشتن شانه به سمت پایین و جلو
- ناتوانی در بلند کردن دست به دلیل وجود درد
- نوعی حس ساییدگی حین تلاش برای بلندکردن دست
- یک بدشکلی یا برجستگی روی محل شکستگی
- کبودی، تورم و/یا حساسیت به لمس روی سطح استخوان
معاینه‌ی پزشک
معاینه‌ی فیزیکی
پزشک در مورد نحوه‌ی رخ دادن حادثه و علائم موجود سوال می‌پرسد. سپس به دقت شانه‌ی شما را معاینه می‌کند.
در شکستگی‌های ترقوه اغلب یک بدشکلی یا برجستگی واضح در محل شکستگی وجود دارد. اعمال فشار ملایم روی محل شکستگی باعث ایجاد درد می‌شود. همچنین ممکن است استخوان شکسته شده، پوست را مانند یک چادر از محل خود بلند کرده باشد. پارگی پوست به ندرت دیده می‌شود.
پزشک همچنین معایناتی برای اطمینان از عدم آسیب دیدگی اعصاب و عروق ضمن شکستگی انجام می‌دهد.
تصویربرداری
تصاویر رادیوگرافی. عکس‌های رادیوگرافی تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان‌ها را فراهم می‌کنند. پزشک تصاویر رادیوگرافی را برای تعیین محل و شدت شکستگی تجویز می‌کند.
پزشک همچنین ممکن است تصویر رادیوگرافی کل شانه را برای بررسی آسیب‌های بیشتر درخواست کند. اگر استخوان‌های دیگری هم شکسته شده باشند، از تصاویر CT Scan برای بررسی جزئیات استفاده می‌شود.
درمان شکستگی ترقوه
درمان غیرجراحی
اگر انتهاهای شکسته شده‌ی استخوان به طور قابل توجهی از هم فاصله نگرفته باشند به جراحی نیازی نیست. بیشتر شکستگی‌های ترقوه را می‌توان بدون جراحی درمان کرد.
- ساپورت بازو. فورا پس از شکستگی از یک آویز شانه‌ای ساده برای نگه داشتن دست و شانه در وضعیت راحت استفاده می‌شود.
- دارو. داروهای مسکنی مانند استامینوفن می‌توانند تا زمان ترمیم شکستگی به کاهش درد کمک کنند.
- فیزیوتراپی. فیزیوتراپی اگرچه ممکن است با درد همراه باشد، اما برای جلوگیری از خشکی مفاصل و حفظ دامنه‌ی حرکتی آن‌ها اهمیت دارد. معمولا تمرینات فیزیوتراپی را فورا پس از آسیب آغاز می‌کنند.
مراقبت‌های پس از درمان
تا زمان ترمیم استخوان باید به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. طی این ویزیت‌ها پزشک از طریق تصاویر X-ray از روند التیام استخوان اطمینان می‌یابد. پس از ترمیم استخوان، می‌توانید به تدریج به فعالیت‌های نرمال خود بازگردید.
درمان جراحی
وقتی قطعات شکسته شده‌ی استخوان بیش از حد از محل خود جابجا شده باشند، پزشک گزینه‌ی جراحی را توصیه می‌کند.
در این جراحی باید قطعات جابجا شده‌ی استخوان کنار هم قرار داده شده و تا زمان ترمیم از در رفتن آن‌ها از محل خود جلوگیری شود.
جااندازی باز با فیکساسیون داخلی
غالبا از این روش جراحی برای درمان شکستگی ترقوه استفاده می‌شود. طی این فرایند ابتدا قطعات استخوان به وضعیت نرمال خود جا انداخته می‌شوند. سپس این تکه‌های استخوان را با قطعات فلزی مخصوص (مانند پیچ و پلیت) در جای خود نگه می‌دارند.
مدیریت درد
پس از جراحی ممکن است احساس درد کنید. این درد قسمتی طبیعی از پروسه‌ی ترمیم است. در اکثر افراد استفاده از کیسه‌ی یخ و داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه برای التیام درد کافی است.
اگر درد خیلی شدید باشد، ممکن است پزشک به مدت چند روز مسکن‌های قوی مانند مورفین را توصیه کند. ولی باید مراقب خطرات استفاده‌ی بیش از حد از این نوع مسکن‌ها باشید.
توانبخشی
تمرینات خاصی به بازگردانی قدرت و تحرک مفصل شانه کمک می‌کنند. پزشک ممکن است یک برنامه‌ی تمرین خانگی به شما ارائه دهد یا اینکه برای انجام این تمرینات شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد.
تمرین‌درمانی معمولا با تمرینات حرکتی ملایم آغاز می‌شود. تمرینات تقویتی به تدریج و با ترمیم بیشتر محل شکستگی، به برنامه اضافه می‌شوند.
مشکلات
هر جراحی با ریسک‌های متعددی همراه است. این مشکلات عبارتند از:
- عفونت
- خون‌ریزی
- مشکلات مربوط به ترمیم زخم
- درد
- لخته‌ی خون
- آسیب به اعصاب یا عروق
- واکنش به بیهوشی
خطرات خاص جراحی شکستگی ترقوه شامل موارد زیر هستند:
- مشکل در ترمیم استخوان
- آسیب ریه
- حساسیت‌های دستگاه‌های اصلی بدن
افرادی که سیگار یا محصولات حاوی تنباکو استعمال می‌کنند، مبتلایان به دیابت و افراد مسن‌تر، معمولا مشکلات بیشتری طی جراحی یا پس از آن خواهند داشت. ترمیم زخم و استخوان نیز در این افراد سخت‌تر اتفاق می‌افتد.
نتیجه
چه درمان جراحی باشد چه نباشد، روند بهبودی چند ماه طول خواهد کشید. این زمان برای افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که سیگار می‌کشند طولانی‌تر خواهد بود.
اکثر افراد ۳ ماه پس از آسیب می‌توانند به فعالیت‌های نرمال خود بازگردند. پزشک شما تعیین می‌کند که چه زمان آمادگی بازگشت به این فعالیت‌ها را خواهید داشت. بازگشت زودهنگام به فعالیت ممکن است باعث شکست جراحی شود.
وقتی شکستگی به طور کامل ترمیم شد، می‌توانید با خیال راحت به فعالیت‌های روزمره‌ی خود بازگردید.
