درخواست مشاوره رایگان
۷ تمرین ساده برای تسکین درد آرتروز دست
در مفاصل، غضروف عامل ضربه‌گیری بین استخوان هاست. در آرتروز این غضروف از بین می‌رود. همچنین در آرتروز لایه‌ای از مفصل که مسئول تولید مایع روانسازی مفاصل (مایع سینوویال) است هم فرسوده شده و مفاصل در معرض تخریب قرار می‌گیرند.
وقتی آرتروز مفاصل دست را درگیر کند این مفاصل سفت و دردناک می‌شوند. این درد ممکن است حین استفاده از دست برای انجام فعالیت های مکرر مانند تایپ کردن با کیبورد کامپیوتر یا استفاده از وسایل آشپرخانه تشدید شود. همچنین ممکن است قدرت دست کاهش پیدا کند. کاهش قدرت دست، ساده ترین کارهای روزمره مانند باز کردن در یک شیشه مربا را هم سخت میکند.
آرتروز به طور کلی در مطلب « آرتروز چیست؟ علائم آرتروز و راه های درمان آن را بدانید » شرح داده شده است. در این مطلب به طور خاص به آرتروز دست می‌پردازیم.
درمان آرتروز دست
چند گزینه برای درمان آرتروز دست وجود دارد. شما میتوانید با خوردن قرصهای مسکن علائم خود را کم کنید ، درون مفاصل دست خود استروئید تزریق کنید، یا از اسپلینت یا ارتوزهای دست برای حمایت از مفاصل دست استفاده کنید. در صورت موثر نبودن این درمان‌ها، جراحی گزینه‌ی نهایی برای ترمیم یا بی‌حرکت کردن مفاصل آسیب دیده است.
چندین درمان خانگی هم برای کاهش درد و ناتوانی ناشی از آرتروز دست وجود دارد. یکی از این راه‌ها انجام تمرینات دست در خانه است. این تمرینات عضلات حمایت کننده‌ی مفاصل دست را تقویت می‌کنند. این کار باعث میشود حرکات دست با احساس راحتی بیشتری انجام شوند. علاوه بر این، با انجام این تمرینات میزان انعطاف بافت‌های دست افزایش یافته و تولید مایع روان کننده در مفاصل نیز بیشتر میشود.
آرتروز دست چیست؟
آرتروز دست یکی از بیماری های شایع مربوط به استخوان و مفصل دست است که در اثر آسیب و فرسایش غضروف های بین مفصل های انگشتان دست و مچ دست ایجاد می شود. در صورت از بین رفتن غضروف ها، حرکت دست با مشکل مواجه می شود. زیرا این غضروف ها هستند که با بافت لغزنده ی خود، باعث می شوند مفصل های دست بتوانند در کنار هم حرکت کند و در فرسودگی آن ها، مچ یا انگشت دست به سختی می توانند تکان داده شوند.
انواع آرتروز در دست
تشخیص نوع آرتروز دست از این جهت اهمیت دارد که نقش مهمی درانتخاب روش مناسب جهت درمان آرتروز دست ایفا می کند. آرتروز دست را می توان بر اساس مفصل های درگیر کننده از دست و یا محل وقوع ساییدگی دسته بندی کرد. آرتروز بر اساس مفصل هایی از دست که روی آن اثر می گذارد، سه نوع دارد که در ادامه توضیح داده شده است:
استئوآرتریت یا ساییدگی مفصل دست
ساییدگی مفصل دست جز متداول ترین اختلالات مزمن مفصلی است که معمولا در اثر استفاده بسیار زیاد از مفصل دست و آسیب دیدن انگشتان دست ایجاد می شود. شایع ترین نوع استئوآرتریت، ساییدگی مفصل زانو است و پس از آن، استئوآرتریت انگشتان دست، بسیار شایع است.
آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید نوعب بیماری التهابی به شمار می رود که نوعی از بیماری های روماتیسمی نیز محسوب می شود. این نوع آرتروز بیش تر مفصل های کوچک مانند انگشتان دست را درگیر می کند.
نقرس
بیماری نقرس به علت افزایش میزان اسید اوریک در خون ایجاد می شود. در این بیماری رسوبات اسید اوریک در لایه های مفصل انگشتان دست تجمع پیدا می کند.
علاوه بر دسته بندی انواع آرتروز دست بر اساس مفصل های درگیر، می توانیم آرتروز را بر اساس محل وقوع ساییدگی دسته بندی کنیم. بر این اساس انواع آرتروز دست عبارت اند از:
آرتروز انگشتان دست
در یکی از انواع آرتروز دست، مفاصل انگشتان دست که از مهم ترین مفاصل بدن به شمار می روند، درگیر می شود. در این نوع از آرتروز انگشتان دست، نابودی غضروف ها، منجر به تغییر شکل انگشت ها و ایجاد احساس درد در آن ها می گردد.
آرتروز مچ دست
اگر محل وقوع ساییدگی مربوز به مفصل های مچ دست باشد، فرد به بیماری آرتروز مچ دست مبتلا می شود. ای نوع از آرتروز هم در اثر فرسودگی و از بین رفتن غضروف های مفصل به وجود می آید و باعث می شود مچ دست در هناگم حرکت دچار محدودیت شود و نتواند به راحتی در جهات مختلف حرکت کند. هم چنین آرتروز دست باعث بروز درد در مچ دست می شود.
روش درمان آرتروز دست
با وجود پیشرفت های علم پزشکی، متاسفانه تاکنون، روش درمان آرتروز دست تشخیص داده نشده است. در واقع تمامی روش های ارائه شده برای درمان آرتروز دست با هدف شناسایی زود هنگام این بیماری و مدیریت و جلوگیری از پیشروی آن صورت می گیرد.
درمان آرتروز دست با توجه به نوع آرتروز انتخاب می شود. ژنتیک و سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری نیز می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به آرتروز دست شود. علاوه بر این، زنان بیش از مردان به بیماری آرتروز دست مبتلا می شوند.
درمان آرتروز دست می تواند شامل تمرین های خانگی، درمان های دارویی و درمان جراحی باشد. اما اولین گام برای درمان آرتروز دست اصلاح سبک زندگی است. درمان دارویی و جراحی جهت درمان آرتروز دست عبارت است از:
- مصرف دارو های غیر استروئیدی و ضد التهاب
- تزریق داروی کورتیکواستروئید به بخش های داخلی مچ دست
زمانی که روش های غیر جراحی باعث تسکین درد بیمار نشود، انجام عمل جراحی به عنوان یک گزینه برای درمان آرتروز دست توسط جراح ارتوپد پیشنهاد می شود. درمان جراحی می تواند به روش های مختلفی انجام شود که از جمله آن ها می توان به خشک کردن مفصل مچ دست، جوش دادن استخوان های مفصل به یکدیگر و برداشتن قسمتی از مفصل و بازسازی آن به کمک پیوند تاندون یا ماده مصنوعی اشاره کرد. با توجه به شرایط بیمار، جراح مناسب ترین گزینه را برای درمان آرتروز دست انتخاب می کند.
درمان آرتروز دست در خانه
برای این که میزان درد مچ و انگشتان دست ناشی از این بیماری، تسکین پیدا کند. می توانیم از روش های درمان آرتروز دست در خانه استفاده کنیم. این اقدامات درمانی که درد بیمار را کنترل می کنند، عبارت اند از:
- وارد کردن فشار کمتر به انگشتان موقع انجام کار.
- استفاده کردن از بریس های مخصوص انگشتان و مچ دست که می تواند باعث کاهش درد دست شود.
- کاهش فعالیت های ورزشی سنگین و شدید.
- انجام دادن کار ها به نحوی که فشار کمتری به مچ دست وارد شود.
- استفاده کمتر از انگشتان دست در فعالیت های روزمره.
- انجام تمرین های اختصاصی برای مچ دست جهت توان بخشی و تقویت مچ دست و افزایش قدرت آن.
- استفاده از مچ بند های طبی.
- گرم کردن بخش های مختلف دست شامل انگشتان و مچ دست با استفاده از کمپرس گرم.
علل بروز آرتروز دست
آرتروز دست در اثر عوامل زیادی به وجود می آید. در ادامه مهم ترین علل و فاکتور های موثر در ابتلا به ارترزو دست آورده شده است:
- جنسیت : زنان نسبت به مردان بیشتر به آرتروز مبتلا می شوند.
- سن : بالا رفتن سن باعث افزایش احتمال ابتلا به آرتروز دست می شود.
- حرکات مداوم و مکرر در قسمت استخوان های دست و یا مچ دست می تواند باعث بروز آرتروز دست شود.
- ژنتیک : سابقه خانوادگی در ابتلا به آرترزو دست نیز اثرگذار است.
درمان خانگی آرتروز انگشت دست
آرتروز انگشت دست در مراحل اولیه با درمان های غیر جراحی قابل کنترل است که می تواند شامل اقدامات زیر باشد:
انجام نرمش های ورزشی مخصوص.
سرد کردن مفصل با کمپرس یخ.
استفاده از داروهای ضد التهابی مانند آسپرین یا ایبوپروفن.
استفاده از آتل حمایتی برای محدود کردن حرکت انگشتان دست و استراحت کردن مفصل ها
تزریق یک محلول استروئیدی به مفصل در صورت عدم تسکین درد و پیشروی آتروز
یکی از روش های غیرتهاجمی در درمان آرتروز دست، که برای حفظ انعطاف پذیری مفاصل، افزایش دامنه حرکتی و کنترل درد آرتروز کاربرد دارد، انجام تمرینات ورزشی است. این درمان خانگی، باعث افزایش میزان تولید مایع مفصلی و در نتیجه بهبود عملکرد مفاصل می شود.
برای انجام دادن تمرین های مربوط به درمان آرتروز دست، در صورتی که مفاصل شما خشک و دردناک هستند، لازم است قبل از شروع ورزش، دستانتان را گرم کنید. این کار، انجام تمرین را راحت تر می کند. برای گرم کردن دست، می توانید از یک کمپرس گرم استفاده کنید و یا انگشتان دستتان را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، در اب گرم نگه دارید.
برای نرمش دادن، انگشتان را باز کنید و در حالت کشش قرار دهید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که در مفاصلتان احساس سفتی کنید. توجه داشته باشید که نباید هنگام انجام حرکات احساس درد کنید. چند نمونه ورزش دیگر که می توانید برای درمان آرتروز دست در خانه انجام دهید، عبارت اند از:
۱- نرمش مشت کردن دست
۲- نرمش کشش انگشتان دست
۳- نرمش کشش چنگالی انگشتان دست
۴- نرمش تقویت چنگ زدن دست
۵- نرمش چنگ زدن با نوک انگشتان
۶- نرمش بالا بردن انگشت دست
۷- نرمش بازکردن شست دست
۸- نرمش خم کردن شست دست
۹- نرمش لمس شست دست
۱۰- نرمش کشش شست دست
راهکارهای پیشگیرانه از ابتلا به آرتروز دست
راهکارهایی وجود دارد که می توانید با انجام دادن آن ها، احتمال ابتلا به آرتروز را در خودتان کاهش دهید. این راهکارها شامل موارد زیر است:
وزن خودتان را در محدوده طبیعی نگه دارید. زیرا افزایش وزن، ریسک ابتلا به استئوآرتریت دست را در شما افزایش می دهد.
سیگار نکشید، زیرا سیگار احتمال بروز روماتوئید آرتریت را در شما افزایش می دهد.
در هنگام بازی یا فعالیت بدنی ی موقع تفریح کردن، مراقب باشید که دچار آسیب دیدگی نشوید. در صورتی که شغل شما به گونه ای است که لازم است مرتبا وسایل سنگین وزن را بلند یا جابجا کنید تا جایی که ممکن است تلاش کنید که به صورت اصولی اجسام را بلند کنید تا از بروز آسیب پیشگیری کنید.
در صورتی که شغل شما، کاری است که به واسطه آن نیاز است زمان زیادی را پشت سیستم بنشینید و تایپ کنید، سعی کنید در بهترین وضعیت در پشت سیستم بنشینید و هنگام تایپ از یک مچ بند مناسب استفاده کنید.
همان طور که گفته شد، آرتروز دست اختلالی است که مفصل و استخوان های مچ و انگشتان را درگیر می کند و علل و انواع مختلفی دارد. درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. اما می توان با روش های مختلفی آن را کنترل کرد. در صورتی که به آرتروز دست مبتلا هستید، می توانید از ورزش های مخصوص برای تسکین درد و بهبود علائم خودتان استفاده کنید.
نحوه درمان آرتروز دست
در بدن انسان، دست ها از جمله اعضایی هستند که آناتومی ظریف و پیچیده ای دارند. همین پیچیدگی ساختار دست، احتمال بروز بیماری و اختلال در آن را افزایش می دهد. یکی از بیماری های شایع دست، آرتروز دست می باشد. آرتروز دست، غضروف هایی را که در میان مفصل های مچ و انگشتان قرار گرفته است، در معرض فرسودگی قرار می دهد و باعث می شود انگشتان یا مچ دست به سختی حرکت کند.
در صورت ابتلا به آرتروز دست، دچار درد هایی می شوید که ممکن است دائمی باشد و در طول روز برای انجام فعالیت های ساده، شما را با مشکل مواجه کند. بنابراین کنترل علائم این بیماری، نقش زیادی در بهبود کیفیت زندگی شما دارد. اگر می خواهید با این اختلال و درمان آن بیشتر اشنا شوید، توصیه می کنیم با ما همراه باشید.
تمرین شماره ۱: مشت کردن
این تمرین را میتوانید هرجا و هرزمان که در دستان خود احساس سفتی کردید انجام دهید.
- دست خود را باز کرده و انگشتانتان را صاف نگه دارید.
- سپس به آرامی دست خود را مشت کرده و انگشت شست را روی دیگر انگشتان قرار دهید. این کار را با ملایمت انجام دهید.
- دوباره دست خود را تا جایی که تمام انگشتان صاف شوند باز کنید.
این تمرین را ۱۰ بار برای هر دست انجام دهید.
تمرین شماره ۲: خم کردن انگشتان دست
- مانند تمرین قبل دست خود را باز کرده و انگشتان را صاف نگه دارید.
- انگشت شست را به سمت کف دستتان خم کنید. چند ثانیه نگه دارید.
- انگشت شست را به وضعیت قبل برگردانید.
- سپس انگشت اشاره را به سمت کف دست خم کنید. چند ثانیه نگه دارید. سپس به حالت قبل برگردانید.
این تمرین را با تمامی انگشتان هردو دست تکرار کنید.
تمرین شماره ۳: خم کردن انگشت شست
- ابتدا دست خود را باز کرده و انگشتان را صاف نگه دارید.
- انگشت شست را به سمت داخل کف دست خم کنید.
- شست خود را به سمت انتهای انگشت کوچک کشش دهید. اگر به انگشت کوچک نرسیدید نگران نباشید. فقط این کشش را تا جای ممکن ادامه دهید.
- این وضعیت را یک تا دو ثانیه حفظ کنید، سپس شست را به وضعیت ابتدایی برگردانید.
این تمرین را ۱۰ بار برای هر دست انجام دهید.
تمرین شماره ۴: حرکت “O”
- ابتدا دست خود را باز کرده و انگشتان را صاف نگه دارید.
- تمام انگشتان را تا جایی که به هم برسند به سمت داخل خم کنید. باید با انگشتان خود حرف O انگلیسی را بسازید.
- این وضعیت را چند ثانیه نگه دارید. سپس دست خود را باز کنید.
این تمرین را چند بار در روز بر روی هر دو دست انجام دهید. هر زمان در دست خود احساس سفتی یا درد داشتید که نشان دهنده آرتروز است ، این تمرین برای شما مناسب است.
تمرین شماره ۵: خم کردن انگشتان روی میز
- در حالتی که انگشت شست رو به بالا اشاره میکند، دست خود را از سمت انگشت کوچک روی میز قرار دهید.
- با نگه داشتن انگشت شست در همان وضعیت، چهار انگشت دیگر را به سمت داخل خم کنید تا یک حرف L تشکیل دهند.
- این وضعیت را چند ثانیه حفظ کنید، سپس انگشتان را به حالت اولیه برگردانید.
این تمرین را ۱۰ بار برای هر دست انجام دهید.
تمرین شماره ۶: بلند کردن انگشتان دست
- کف دست خود را روی میز قرار دهید.
- از سمت انگشت شست، به نوبت هر بار یک انگشت را بلند کنید.
- هر انگشت را یک تا دو ثانیه نگه داشته و سپس پایین بیاورید.
- همین تمرین را با تمام انگشتان دست خود انجام دهید.
بعد از پایان یک دست، این ترتیب را برای دست دیگر خود نیز انجام دهید.
تمرین شماره ۷: کشش مچ
مچ دست در اثر آرتروز خشک میشود. جهت کاهش خشکی و بی حرکتی مچ این تمرین را انجام دهید.
- برای تمرین مچ، ابتدا مطابق شکل کل بازوی خود را صاف نگه دارید، به صورتی که کف دست رو به پایین باشد.
- با دست دیگر خود به آرامی روی دستتان فشار بیاورید؛ تا جایی که در مچ و بازوی خود احساس کشش کنید.
- این وضعیت را چند ثانیه نگه دارید.
این تمرین را ۱۰ بار برای هر دست انجام دهید.
