درخواست مشاوره رایگان
خشکی انگشت شست پا (هالوکس ریجیدوس)
انگشت شست، رایج‌ترین محل وقوع آرتروز در پا است. به این مفصل، مفصل متاتارسوفالانژیال یا به اختصار MTP می‌گویند. این مفصل، مفصل مهمی است، زیرا در هر گامی که برمی‌دارید باید خم شود. اگر این مفصل یعنی همان انگشت شست پا شروع به خشک شدن بکند، راه رفتن سخت و دردناک می‌شود.
در مفصل MTP همانند هر مفصل دیگر، انتهای استخوان‌ها توسط غضروف مفصلی نرم پوشیده شده است. اگر روندهای فرسایشی یا آسیب‌ها به غضروف مفصلی صدمه بزنند، ممکن است انتهای بدون پوشش استخوان‌ها به هم سابیده شوند.در این صورت ممکن است یک زائده یا رشد بیش از حد در روی استخوان شکل بگیرد. این زائده می‌توند از خم شدن مفصل به اندازه‌ی لازم برای راه رفتن جلوگیری کند. درنتیجه‌ی این فرایند، خشکی شست پا یا هالوکس ریجیدوس رخ می‌دهد.
هالوکس ریجیدوس معمولا در بزرگسالان بین سنین ۳ تا ۶۰ سال رخ می‌دهد. دلیل این که چرا این عارضه در برخی افراد به وجود می‌آید و در برخی دیگر خیر را کسی نمی‌داند. این عارضه ممکن است در اثر ضربه‌ای به انگشت شست که باعث تخریب غضروف مفصلی آن می‌شود یا به دلیل تفاوت در آناتومی پا که فشار روی مفاصل را افزایش می‌دهد ایجاد شود.
علائم خشکی انگشت شست پا
- درد مفصلی طی فعالیت، مخصوصا حین بلند شدن روی انگشتان پا در چرخه‌ی راه رفتن
- تورم اطراف مفصل
- یک برجستگی، مانند بونیون یا پینه که در روی سطح پا ایجاد می‌شود
- خشکی انگشت شست و ناتوانی در خم کردن آن به سمت بالا یا پایین
تشخیص
اگر متوجه شدید که خم کردن انگشت شست به سمت بالا و پایین برایتان دشوار است یا اینکه به دلیل درد و خشکی انگشت شست روی بخش بیرونی پای خود راه می‌روید، فورا به پزشک مراجعه کنید. هالوکس ریجیدوس هرچه زودتر تشخیص داده شود، درمان آن هم راحت‌تر است. اگر تا زمانی که برجستگی استخوانی روی پایتان تشکیل شود تعلل کنید، در آن شرایط بیماری پیشروی کرده و درمان آن دشوار خواهد بود.
پزشکتان پای شما را معاینه کرده و به دنبال شواهد زائده‌ی استخوانی می‌گردد. او ممکن است انگشت شستتان را به جهات مختلف بچرخاند تا میزان حرکت بدون درد را تعیین کند. تصاویر X-ray محل و اندازه‌ی زائده‌ی استخوانی و همچنین میزان فرسایش فضا و غضروف مفصلی را نشان خواهند داد.
درمان خشکی انگشت شست پا
درمان غیرجراحی
مسکن‌ها و داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپورفن می‌توانند به کاهش درد وتورم کمک کنند. گذاشتن کیسه‌ی یخ و دوش کنتراستی نیز می‌تواند برای کوتاه مدت علائم را کنترل کند. ولی این کارها نمی‌توانند به پیشگیری از پیشرفت عارضه منجر شوند. پوشیدن کفش‌هایی به پنجه‌ی بزرگ فشار را از روی انگشت شست برمی‌دارد. شما همچنین باید از پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند پرهیز کنید. پزشک ممکن است برای شما کفش‌های طبی سفارشی ساخت تجویز کند که زیره‌ی سفت گهواره‌ای شکل با یک قطعه‌ی فولادی در کف دارند. این نوع کفش‌ها که در مراکز ارتوز و پروتز ساخته می‌شوند حین راه رفتن پا را حمایت کرده و میزان خم شدن مورد نیاز در انگشت شست را کاهش می‌دهند.
دوش کنتراستی به ترتیب از آب سرد و داغ برای کاهش التهاب کمک می‌گیرد. شما به دو سطل، یکی حاوی آب سرد تا حدی که تحمل دارید، و دیگری حاوی آب گرم تا نهایت میزان تحملتان نیاز دارید. به مدت ۳۰ ثانیه پایتان را داخل آب سرد قرار دهید و سپس فورا به مدت ۳ ثانیه‌ی دیگر آن را وارد آب گرم کنید. به مدت ۵ دقیقه این کار را انجام دهید، به نحوی که با آب سرد به پایان برسد. شما می‌توانید این کار را تا ۳ بار در روز انجام دهید. با این حال، کاملا مراقب دماهای خیلی بالا یا خیلی پایین باشید، مخصوصا اگر پوستتان به دماهای شدید حساس است.
درمان جراحی
- کیلکتومی: این جراحی معمولا زمانی توصیه می‌شود که آسیب خفیف یا متوسط باشد. در این روش زائده‌ی استخوانی و بخشی از استخوان پا برداشته می‌شود تا انگشت فضای بیشتری برای خم شدن داشته باشد.
- آرترودز: آرترودز یا جوش دادن استخوان‌ها به هم زمانی توصیه می‌شود که آسیب غضروف شدید باشد. غضروف آسیب‌دیده برداشته می‌شود و توسط پیچ استخوان‌ها در وضعیت ثابت به هم متصل می‌شوند. پس از این جراحی دیگر نمی‌توانید انگشت خود را خم کنید.
- آرتروپلاستی: بیماران مسنی که فعالیت کمی با پای خود انجام می‌دهند ممکن است کاندید این نوع عمل جراحی باشند. در این روش سطوح مفصلی برداشته شده و مفصل مصنوعی جایگزین آن‌ها می‌شود.
