درخواست مشاوره رایگان
سینه کبوتری چیست و آیا قابل درمان است؟
سینه‌کبوتری (Pectus Carinatum) نوعی بدشکلی نادر در قفسه‌ی سینه است که در آن استخوان سینه به جای این که در راستای قفسه‌ی سینه باشد به سمت بیرون برآمده می‌شود. در فرایند تکامل قفسه‌ی سینه، غضروف متصل کننده‌ی دنده‌ها معمولا هم راستا با قفسه‌ی سینه رشد می‌کند. در سینه کبوتری این غضروف رشد غیر طبیعی دارد و در محل اتصال دنده‌ها به استخوان جناغ رشد غیر یکنواخت است. این وضعیت باعث ایجاد ظاهر برجسته‌ی قفسه‌ی سینه می‌شود. در اغلب موارد، سینه کبوتری از دوران کودکی آغاز شده و هم‌زمان با رسیدن به سن بلوغ، شدت آن بیشتر می‌شود. در بعضی موارد ممکن است این عارضه تا رسیدن کودک به دوره‌های جهش رشد خود را نشان ندهد.
سینه کفتری چیست؟
افراد مبتلا به سینه کفتری معمولا قلب و ریه های طبیعی دارند، اما این ناهنجاری ممکن است مانع از عملکرد مطلوب آنها شود. در موارد متوسط و شدید بدشکلی، قفسه سینه به طور سفت و سخت در موقعیت خارجی نگه داشته می شود. در نتیجه، تنفس ناکارآمد است و عضلات کمکی باید برای تنفس در حین ورزش شدید به جای عضلات طبیعی قفسه سینه استفاده شوند. این بر تبادل گاز تاثیر منفی میگذارد و استقامت را کاهش می دهد. کودکان مبتلا به ناهنجاری قفسه سینه اغلب به دلیل تنگی نفس و خستگی زودتر از همسالان خود خسته می شوند. در عین حال، آسم خفیف تا متوسط معمولا وجود دارد.علاوه بر عواقب فیزیولوژیکی احتمالی، ناهنجاری های قفسه سینه می تواند تاثیر روانی قابل توجهی داشته باشد. برخی از افراد، به خصوص در موارد خفیف تر، این نوع شکل سینه را به خوبی تحمل می کنند. با این حال، برای دیگران، شکل سینه می تواند به تصویر و اعتماد به نفس آنها آسیب برساند و احتمالاً پیوندهای اجتماعی را مختل کند و در دوران نوجوانی و بزرگسالی احساس ناراحتی کند. نوع کمتر شایع ناهنجاری قفسه سینه، قوس قفسه سینه است (که همچنین به آن قفسه سینه نوع ۲، ناهنجاری غضروفی، یا سندرم کورالینو-سیلورمن، یا ناهنجاری کبوتر پاتر نیز گفته می شود)، که باعث بیرون زدگی بالای سینه، به ویژه در گوشه های سینه می شود. جناغ سینه بدشکلی کمانی اغلب با ترکیبی از کیل و پکتوس اکاواتوم اشتباه گرفته می شود، اما تغییر شکل کمانی با بیرون زدگی غضروف های دنده ای و عدم فرورفتگی در جناغ مشخص می شود.غضروف دنده ای که به دلیل آن جناغ به جلو بیرون زده است. این بیماری عمدتاً در بین چهار گروه مختلف از بیماران رخ می دهد که مردان بیشتر از زنان بیمار می شوند. اغلب، سینه کفتری در پسران بالغ از نظر جنسی بین سنین ۱۱ تا ۱۴ سال که جهش رشد را تجربه می کنند، ایجاد می شود. برخی از والدین گزارش می دهند که قفسه سینه کودکشان یک شبه ایجاد می شود. دومین مورد شایع بدشکلی قفسه سینه در بدو تولد یا اندکی پس از آن است. این وضعیت ممکن است در نوزادان به صورت یک دیواره قدامی گرد قفسه سینه ظاهر شود. هنگامی که کودک به سن ۲ یا ۳ سالگی می رسد، بیرون زدگی جناغ به سمت بیرون آشکارتر می شود. سینه کفتری همچنین می تواند ناشی از کمبود ویتامین D در کودکان (راشیتیسم) به دلیل رسوب استروئید های غیر معدنی باشد. ناهنجاری کاریناتوم پس از جراحی قلب باز یا در کودکان مبتلا به آسم ضعیف کنترل شده کمتر شایع است.
علائم سینه کبوتری
اغلب بیرون بودن استخوان سینه تنها علامتی است که بیماران تجربه می‌کنند.
برخی افراد ممکن است علائم دیگری نیز گزارش کنند. مانند:
- نفس کم آوردن، خصوصا هنگام ورزش
- حساسیت به لمس یا احساس درد در نواحی رشد غیرطبیعی غضروف
- عفونت‌های تنفسی مداوم
- آسم
- خستگی
- درد قفسه‌ی سینه
- بالا بودن میزان ضربان قلب
در برخی کودکان، ظاهر سینه کبوتری در یک سمت شدیدتر است و در سمت مقابل آن حالت فرورفته دارد. به این حالت، سینه‌ی فرورفته یا Pectus Excavatum می‌گویند.
این وضعیت ممکن است همراه با مشکلات پزشکی مشخصی بروز کند. شامل:
- بیماری‌های قلبی
- اسکولیوز: انحنای غیرطبیعی در ستون فقرات
- کایفوز: برجستگی پشت
- دیگر اختلالات اسکلتی-عضلانی
- اختلالات بافت نرم، مانند سندرم مارفان
- الگوهای غیرطبیعی رشد
انواع سینه کبوتری
دو نوع متفاوت از سینه‌کبوتری وجود دارد:
- برآمدگی کندروگلادیولار: این نوع برجستگی که به آن «سینه مرغی» هم گفته می‌شود رایج‌ترین شکل این عاره است. در این نوع، بخش میانی و تحتانی استخوان سینه به سمت جلو آمده است.
- برآمدگی کندرومنوبریال: در این نوع که نادرتر و پیچیده‌تر است استخوان سینه Z شکل شده و بخش بالایی آن برجسته می‌شود.
علل و ریسک‌فاکتورها
سینه‌کبوتری با رشد غیرطبیعی غضروف متصل‌کننده‌ی دنده‌ها ایجاد می‌شود و دلیل قطعی آن ناشناخته است. این وضعیت ممکن است ژنتیکی باشد.
سینه‌کبوتری در افرادی که مشکلات ژنتیکی خاص دارند بیشتر دیده می‌شود. این مشکلات شامل موارد زیر هستند:
- سندرم مارفان
- سندرم اهلر-دانلوس
- اختلالات متابولیک، مانند هموکیستینوریا
- سندرم نونان
- سندرم موریکو
- بیماری‌های استخوان شکننده
- سندرم کوفین-لوری
- سندرم کاردیوفاسکوتانوس
- ناهنجاری‌های کروموزومی
تشخیص سینه کبوتری
برای تشخیص سینه‌کبوتری پزشک باید نحوه‌ی رشد استخوان سینه را بررسی کند. برای انجام این کار معمولا به یک تصویر رادیوگرافی از قفسه‌ی سینه نیاز است.
اگر این عارضه باعث ایجاد علائم تنفسی شود، ممکن است به تست‌های عملکرد ریه هم نیاز باشد. افرادی که عائم قلبی را تجربه می‌کنند برای تشخیص به یک نوار قلب هم نیاز دارند.
در موارد شدیدتر، سی‌تی اسکن و MRI به کمک پزشک می‌آیند. اگر عمل‌جراحی در دستور کار باشد، این تصاویر به برنامه‌ریزی برای عمل کمک می‌کنند.
درمان سینه کبوتری
با اینکه بعضی افراد ممکن است علایم و عوارضی را با این بیماری تجربه کنند، ولی این بیماری بیشتر جنبه‌ی ظاهری دارد. بهترین گزینه‌ی درمانی بر اساس ظاهر و علائم انتخاب می‌شود.
درمان ارتوزی
در موارد خفیف تا متوسط، درمان استاندارد به شکل استفاده از ارتوز است. ارتوزی که به طور اختصاصی برای فرد ساخته می‌شود، روی قفسه‌ی سینه فیت می‌شود.
هدف این ارتوز، اعمال فشار بر روی ناحیه‌ی درگیر، جهت صاف کردن قفسه‌ی سینه است.
برای اثرگذاری، ارتوز باید به مدت چند ماه و روزی حداقل ۸ ساعت پوشیده شود. استفاده از ارتوز ممکن است تا سن بلوغ ادامه یابد.
درمان جراحی
وقتی سن کودک از بلوغ گذشته باشد یا درمان ارتوزی موفق نشده باشد، گزینه‌ی درمان جراحی مطرح می‌شود. در مواردی که علائم بیمار شدید است نیز ممکن است جراحی در نظر گرفته شود. در ادامه مطلب اطلاعاتی را در رابطه با سینه کفتری در اختیار شما قرار خواهیم داد.
سینه کفتری در کودکان
پکتوس کاریناتوم که به عنوان سینه کفتری نیز شناخته می شود، تغییر شکل قفسه سینه است که در آن جناغ سینه و دنده ها به جلو بیرون زده اند. این اشکال تقریباً یک نفر از هر هزار کودک را درگیر می کند و در پسران بیشتر دیده می شود. مشکل سینه کفتری در کودکان معمولاً نامتقارن است و یک طرف قفسه سینه بیشتر از طرف دیگر تحت تاثیر قرار می گیرد. علاوه بر این، برخی از کودکان ممکن است در یک طرف سینه (یا پکتوس اکسکاواتوم) و در طرف دیگر سینه‌شان دارای پکتوس کاواتوم باشند. خط خطی سینه به طور کلی با رشد کودک و به ویژه با بلوغ بدتر می شود. حدود ۱۵ درصد از کودکان دارای قفسه سینه کبوتری نیز در دراز مدت از اسکولیوز رنج می برند.
برآمدگی قفسه سینه کودکان
برآمدگی قفسه سینه در کودکان به دو شکل اصلی دارد:
- بیرون زدگی غضروف غده ای: تقریباً ۹۵ درصد موارد سینه کفتری دچار بیرون زدگی غضروف غده ای می شود که به آن سینه مرغی هم می گویند.
- برامدگی غضروفی: که به آن سینه کفتری دمنده نیز می‌گویند، شکل نادری از سینه کفتری است و درمان آن پیچیده و مشکل تر است.
برآمدگی استخوان قفسه سینه
دلایل دقیق برآمدگی استخوان قفسه سینه ناشناخته است. این عارضه نتیجه رشد غیرطبیعی استخوان و غضروف است اما هنوز علت این رشد غیرطبیعی مشخص نشده است. این بدشکلی ارثی است و در بیش از ۲۵ درصد موارد یکی از اعضای خانواده دارای ناهنجاری برآمدگی قفسه سینه نیز می باشد. برآمدگی قفسه سینه (پکتوس کاریناتوم یا قفسه سینه کفتری) بدشکلی در ناحیه قفسه سینه است که باعث بیرون زدگی غضروف های دنده ای و جناغ سینه می شود. موارد خفیف نیازی به درمان ندارند، اما موارد متوسط تا شدید را می توان با موفقیت درمان کرد. درمان‌های مختلفی برای برآمدگی قفسه سینه وجود دارد و استفاده از بریس یکی از این درمان‌های رایج غیر عمل جراحی است.
بیرون زدگی دنده راست
بیرون زدگی دنده سمت راست در هیپوکندریوم ممکن است نشان دهنده یک مشکل سلامتی باشد که یکی از این اندام ها یا بافت های اطراف را تحت تاثیر قرار میدهد.علت بیرون زدگی دنده در سمت راست میتواند علت آن یکی از موارد زیر باشد:
۱- درد در سمت راست شکم و مشکلات مربوط به دستگاه گوارش
۲- عفونت و درد کلیه در سمت راست زیر دنده ها
۳- سنگ کلیه و درد شکم
۴- سنگ کیسه صفرا
۵- آبسه کبد
۶- پانکراتیت
برآمدگی دنده چپ
برآمدگی دنده چپ می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. قفسه سینه از ۲۴ دنده تشکیل شده است. عملکرد آنها محافظت از اندام های زیرین است. در سمت چپ، این اندام ها شامل قلب، ریه چپ، پانکراس، طحال، معده و کلیه چپ هستند. هنگامی که هر یک از این اندام ها عفونی، ملتهب یا آسیب می بینند، درد ممکن است در زیر و اطراف قفسه سینه چپ منتشر شود. اگرچه قلب در زیر قفسه سینه سمت چپ قرار دارد، اما درد در این ناحیه معمولاً نشان دهنده حمله قلبی نیست. بسته به علت درد، می تواند تیز، برنده یا کسل کننده باشد. در بیشتر علتهای آن، درد قفسه سینه در سمت چپ با یک بیماری خوش خیم و قابل درمان همراه است. در حالی که این درد معمولاً شایع است و در بیشتر موارد خیلی آزاردهنده نیست، گاهی اوقات می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای جدی باشد. دلایل آن ممکن است موارد زیر باشد:
- کوستوکندریت: کوستوکندریت التهاب غضروفی است که دنده ها را به جناغ می چسباند. این وضعیت می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، به عنوان مثال:
- آرتروز
- عفونت
- آسیب جسمی
این وضعیت باعث درد شدیدی می شود که معمولاً در سمت چپ قفسه سینه احساس می شود. هنگام سرفه، عطسه یا فشار دادن روی دنده ها بدتر است.
- پانکراتیت:پانکراس غده ای است که در نزدیکی روده کوچک و در سمت چپ بالای بدن قرار دارد. این غده آنزیم ها و شیره های گوارشی را در روده کوچک ترشح می کند تا به تجزیه غذا کمک کند. پانکراتیت به التهاب پانکراس اشاره دارد. درد پانکراتیت معمولاً به آرامی ظاهر می شود و بعد از خوردن غذا بدتر می شود. ممکن است بعد از مدتی بیاید و از بین برود یا دائمی باشد. علائم پانکراتیت عبارتند از:
- استفراغ
- حالت تهوع
- کاهش وزن
- آنژین:همچنین یک بیماری مرتبط با قلب است که می تواند باعث ایجاد درد در این ناحیه شود. این زمانی اتفاق می افتد که اکسیژن کافی در خون وجود نداشته باشد که به قلب می رسد. علائم آنژین شبیه حمله قلبی است و شامل موارد زیر است:
- خستگی
- سرگیجه
- تنگی نفس
- عرق کردن
